کابل آلومینیومی چیست و چه کاربردهایی دارد؟ انواع کابل آلومینیوم کدامند؟ کابل آلومینیومی دوباره در سال‌های اخیر به یکی از محصولات اصلی شرکت‌های تولیدی در حوزه سیم و کابل تبدیل شده است.
مزایایی که این نوع کابل‌ها نسبت به سیم و کابل مسی دارند، باعث شده که در مکان‌هایی که شرایط فراهم است، از کابل آلومینیوم به جای کابل‌هایی با هادی مس استفاده شود.
اما سوال اینجاست که کابل آلومینیوم چیست؟ چه تفاوت‌هایی با کابل مسی دارد؟ چه ویژگی‌هایی باعث میشود که در بسیاری نقاط کابل آلومینیوم را نسبت به کابل مسی ترجیح دهیم؟ در ادامه این مطلب پاسخ همه این سوالات را داده‌ایم؛ با ما همراه باشید.
کابل آلومینیومی چیست؟
کابل برق به منظور انتقال جریان الکتریکی از سه بخش هادی (رسانا)، عایق و غلاف تشکیل شده‌اند. حال اگر هادی کابل از جنس فلز آلومینیوم باشد، به آن کابل آلومینیومی می‌گویند.
آلومینیوم البته از نظر میزان رسانایی الکتریکی به پای فلز مس نمی‌رسد، اما به دلیل ویژگی‌های مثبتی که دارد، در خطوط انتقال و توزیع برق کاربرد بسیاری دارد و اگر در سطح مقطع مناسب مورد استفاده قرار گیرد، به خوبی پاسخگو خواهد بود.
| بخوانید تا بیشتر بدانید: بهترین مارک سیم برق ساختمان |
مزایای کابل آلومینیومی
میزان رسانایی فلز آلومینیوم تقریبا 60 درصد فلز مس است و از این لحاظ می‌توان آن را به عنوان یک هادی مناسب در انواع سیم و کابل استفاده کرد. اما مهم‌تر از قدرت انتقال جریان برق، بحث وزن فلز آلومینیوم است.
آلومینیوم فلزی بسیار سبک است و در سطح مقطع مشابه، تقریبا 30 درصد وزن مس را دارد. از این لحاظ است که می‌توان آن را در خطوط انتقال هوایی و همچنین مسیرهای طولانی انتقال جریان برق مورد استفاده قرار داد.
از دیگر المان‌ها می‌توان به قیمت کابل آلومینیومی اشاره کرد. قیمت آلومینیوم به شکل جهانی تعیین میشود و از این نظر دائما در نوسان است، منتهی در مجموع از نظر قیمتی نیز به‌صرفه است و با توجه به ذخایر عظیم آلومینیوم که در جهان وجود دارد، به نظر شاهده جهش قیمتی خاصی نیز در آینده نزدیک نبوده و همچنان گزینه‌ای مناسب از نظر اقتصادی تلقی خواهد شد.
| بخوانید تا بیشتر بدانید: بهترین برند کابل آلومینیومی |
علاوه بر آن این فلز ضریب انبساط حرارتی بالای آن است که بر تغییر طول کابل براثر افزایش یا کاهش دما اثر می‌‌گذارد، به عبارت دیگر در این نوع کابل با افزایش دما کابل منبسط می شود و افزایش ابعاد خواهد داشت اما با کاهش دما این فرآیند برعکس است و کابل منقبض شده و کاهش طول دارد.
انواع سیم و کابل آلومینیومی
انواع سیم و کابل آلومینیومی بر اساس ساختار و کاربردی که دارند به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
کابل آلومینیوم هوایی
این کابل‌های همان‌هایی است که کار انتقال جریان الکتریسته را در دکل‌های برق و تیرهای برق انجام می‌دهند. کابل هوایی آلومینیومی خود به سه دسته زیر تقسیم‌بندی میشود:
- کابل ACC هوایی: این کابل برای انتقال جریان‌های ولتاژ کم و متوسط کاربرد دارد. در ساختار این کابل، آلومینیوم آنیل نشده وجود دارد که به طور یک‌نواخت به یکدیگر تابیده شده‌اند و نیروی کششی بالایی دارند و به راحتی آسیب نمی‌بینند.
- کابل AAAC هوایی: ساختار این کابل مشابه با کابل ACC است و تنها فرق آن با مورد بالا این است که برای انتقال جریان‌های فشار نسبتا قوی نیز مناسب است.
- کابل ACSR هوایی آلومینیوم: این کابل برای استفاده در شبکه‌های برق با ولتاژ بسیار بالا بهترین گزینه است. به دلیل شیلد اضافی و همچنین «مهار» که دور مفتول‌های این کابل پیچیده شده، استحکام و مقاومت آن بسیار بالاست.
کابل آلومینیوم زره‌دار
به دلیل برخورداری از سپر یا محافظ، این کابل دوام و استحکام مضاعفی دارد. استفاده از کابل آلومینیوم زره‌دار در شرایط پرتنش محیطی و جایی که ممکن است کابل ضربه بخورد، رایج است.
کابل زره‌دار آلومینیومی حتی در برابر رطوبت، مواد شیمیایی، اشعه‌های مضر، حرارت و تغییرات دمایی نیز مقاومت دارد. این کابل عایقی از جنس XLPE دارد که باعث میشود مقاومت آن تا حد بسیار مطلوبی افزایش یابد.
کابل آلومینیوم خودنگهدار
به کابل خودنگهدار آلومینیومی در بازار «کابلABC» می‌گویند. سیم‌های این نوع کابل از پلی‌اتیلن و XLPE ساخته تشکیل شده و مقاومت آن بسیار بالاست.
از کابل خودنگهدار در صنایع مختلف و همچنین تاسیسات استفاده میشود. این کابل در انواع تک فاز و سه فاز نیز تولید میشود و در عین آن‌که ایمنی بالایی دارد، نصبش هم ساده است.
کابل آلومینیوم زمینی
از کابل آلومینیومی زمینی به طور معمول در جاهایی استفاده میشود که جریان برق با ولتاژ کم عبور می‌کند. این کابل‌ها در ولتاژهای نامی مختلف به خصوص در بازه ۰.۶ تا ۱ کیلوولت در بازار موجود هستند.
ضمن این‌که با توجه به میزان ولتاژی که از خود عبور می‌دهند، در انواع تک‌فاز و سه‌فاز تولید می‌شوند.
کاربرد کابل آلومینیومی
از انواع کابل آلومینیومی در مکان‌های زیر استفاده میشود:
1- در ساختمان‌ها و منازل مسکونی؛ در شبکه‌های انتقال جریان برق در خانه‌های مسکونی از کابل‌های توکار و روکار آلومینیومی استفاده میشود.
2- برای سیم‌کشی در ابعاد بالا؛ وزن آلومینیوم بسیار سبک است و به همین خاطر در مسافت‌های طولانی از آن استفاده میشود. به این شکل نصب و همچنین حمل‌ونقل متریال اولیه و سیم و کابل نهایی ساده‌تر خواهد بود.
3- در ساخت وسایل برقی؛ در تولید انواع ترانسفورماتور و موتورهای ولتاژ بالا از کابل آلومینیوم استفاده میشود.
4- در صنعت هواپیماسازی؛ از کابل آلومینیومی در هواپیما برای افزایش مقاومت و استحکام استفاده میشود. دلیل این امر نیز پارامترهایی مثل نسبت بالای استحکام به وزن، وزن کم، شکل‌پذیری عالی و مقاومت بالای کابل آلومینیوم است.
5- در ساخت لوازم خانگی؛ استفاده از کابل آلومینیومی در انواع لوازم خانگی مثل یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی، خشک‌کن‌ها، ماشین ظرف‌شویی و …، رایج است.
6- در صنعت کشتی‌سازی؛ کابل سبک، مقاوم و در عین حال با طول عمر بالای آلومینیومی یک گزینه عالی برای سیم‌کشی داخلی کشتی‌های است.
کابل آلومینیومی چه تفاوتی با کابل مسی دارد؟
کابل مسی پر استفاده‌ترین کابل در صنایع برق است و از این جهت انواع کابل آلومینیومی از لحاظ ویژگی‌ها و خصوصیاتی که دارد دائما با آن مقایسه میشود. برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو نوع کابل عبارتند از:
1- رسانایی مس از آلومینیوم بیشتر است و به همین خاطر جریان برق در کابل مسی خیلی راحت‌تر از کابل آلومینیومی عبور می‌کند.
| بخوانید تا بیشتر بدانید: کابل چیست؟ |
2- در محیط‌های باز مثل تیرهای برق از کابل آلومینیومی بیشتر استفاده میشود چون احتمال سرقت آن‌ها کم‌تر است.
3- قیمت کابل‌های آلومینیومی پایین‌تر از کابل مسی با اندازه و حجم مشابه است. (می‌توانید قیمت انواع سیم و کابل تولیدی توسط برندهای معتبر مثل شرکت نیرو کابل زاگرس، سیم و کابل سمنان و شرکت کابل متال را در سایت فروشگاه یکتا مشاهده نمایید.)
4- فلز مس اساسا دوام بیشتری نسبت به آلومینیوم دارد و مقاوم‌تر است. طول عمر کابل‌هایی که هادی آن‌ها مسی است بیش از کابل‌های آلومینیومی است.
5- کابل آلومینیومی به دلیل ویژگی‌های فلز آلومینیوم ممکن است خیلی سریع با هوا واکنش داده و خورده شود. البته خیلی از کارخانه‌های معتبر تولیدکننده این محصول – مثل سیم و کابل سیمیا و همچنین کارخانه سیم و کابل سات کابل – به کمک کلمپ بی‌متال و یا افزودن آلیاژهایی به هادی کابل، مقاومت مکانیکی و استقامت آن را افزایش می‌دهند.
6- انعطاف‌پذیری کابل آلومینیومی نسبت به کابل مسی کم‌تر است.
7- وزن کابل‌های مسی از کابل‌های آلومینیومی بیشتر است و به همین خاطر در مسافت‌های طولانی و خطوط انتقال برق هوایی بیشتر از کابل آلومینیومی استفاده میشود.
8- آلومینیوم فلزی شکننده است و به همین خاطر هرگز در کابل‌های افشان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و تنها در قالب کابل مفتول تولید میشود.
9- جریان الکتریکی هنگام عبور از کابل برق آلومینیومی باعث ایجاد ارتعاش میشود. ارتعاش در آلومینیوم بیشتر از مس است و به‌مرورزمان باعث شل شدن اتصالات خواهد شد.
10- به دلیل حساس بودن آلومینیوم نسبت به انبساط گرمایی ناشی از تغییرات دما، استفاده از کابل آلومینیومی خطراتی مثل آتش‌سوزی را همراه خود دارد.
سه راهکار برای بهبود عملکرد کابل آلومینیومی
اشاره کردیم که اگر در انتخاب انواع کابل آلومینیومی دقت شود و محاسبات هنگام نصب آن به درستی صورت گیرد، عملکرد آن بهبود یافته و تقریبا مشابه با عملکرد کابل مسی خواهد شد. سه مورد از پارامترهایی که به بهبود عملکرد کابل آلومینیومی کمک می‌کند به شرح زیر است:
1- آلومینیوم به تغییرات دمایی حساس است و به همین خاطر نباید از آن در سیم‌کشی داخلی ساختمان‌ها که احتمال بروز گرما و وقوع آتش‌سوزی وجود دارد، استفاده کرد.
2-برای آن‌که بر اثر مقاومت الکتریکی آتش‌سوزی رخ ندهد و همچنین برای آن‌که واکنشی میان هوا و کابل آلومینیومی به‌وجود نیاید، از عایق‌های خاصی در پوشش کابل آلومینیوم استفاده میشود تا ارتباط هادی با هوای آزاد به حداقل برسد و ایمنی سازه افزایش یابد.
3- مقاومت الکتریکی بالای کابل آلومینیومی به طور بالقوه می‌‌تواند باعث افزایش دمای کابل و ایجاد آتش‌سوزی شود. این در حالی است که اگر در انتخاب کابل از جداول تخصصی مانند جدول تبدیل قطر کابل مسی به آلومینیومی استفاده شود، چنین مشکلاتی هرگز به وجود نخواهند آمد.
دقت کنید که در چنین حالتی قطر کابل آلومینیومی حتما باید از کابل مسی بیشتر باشد تا محاسبات به طور دقیق جواب دهند.
سخن پایانی
در این مطلب به ویژگی‌ها و کاربردهای انواع کابل آلومینیومی اشاره کردیم و انواع این کابل را معرفی کردیم. انتخاب درست کابل آلومینیومی نیاز به دقت و دانش بالا دارد.
با توجه به ساختار این نوع کابل، اگر کابل نامناسب انتخاب شود، امکان بروز خطراتی مثل آتش‌سوزی افزایش می‌یابد. اما با رعایت اصول و استانداردها در انتخاب کابل آلومینیومی، این محصول عملکرد بسیاری عالی در انتقال جریان الکتریسیته خواهد داشت.
در صورتی که می‌خواهید اطلاعات بیشتری در رابطه با کابل آلومینیوم به‌دست آورید، می‌توانید همین حالا با متخصصین یکتا لایت فروشگاه لوازم الکتریکی در لاله زار با شماره‌های 09128122145 و یا 02176264937 ارتباط برقرار نمایید.
همچنین می‌توانید لیست قیمت انواع کابل آلومینیومی را در وب‌سایت یکتا لایت مشاهده کنید و سفارش خود را به صورت اینترنتی به ثبت برسانید. بیشتر بدانید.
لیست قیمت سیم و کابل
لیست قیمت برندها
